بررسی میزان تبادل آب های سطحی و زیرزمینی با آنالیز تحلیلی و عددی زون گیرش

امروزه آنالیزهای تحلیلی و عددی در بررسی میزان تبادل آب بین منابع آب زیرزمینی و سطحی از اهمیت زیادی برخوردارند. چاه های پمپاژ که به عنوان رایج ترین شیوه در بهره برداری منابع آب مطرح هستند، در صورتی که در نزدیکی منابع آب سطحی نظیر رودخانه حفر شوند می توانند تعادل بین آب های سطحی و زیرزمینی را برهم زنند و در صورتی که مدیریت مناسب بر استخراج آب زیرزمینی اعمال نگردد سبب بروز مشکلاتی نظیر افت شدید در سطح آب زیرزمینی، کاهش دبی پایه رودخانه، تغییر قابل ملاحظه در بیلان آبی رودخانه، کاهش حقآبه در پایین دست و یا حتی در صورت آلوده بودن رودخانه موجب آلودگی آب چاه های پمپاژ شوند. در این تحقیق برای بررسی تبادل میان آب های سطحی و زیرزمینی آنالیز عددی زون گیرش چاه پمپاژ در نزدیکی رودخانه توسط مدل های عددی صورت گرفته است. ابتدا دقت مدل عددی در شبیه سازی زون گیرش چاه پمپاژ و در حضور جریان منطقه ای با مدلهای تحلیلی (2011) asadi-aghbloaghi et al و samani and zarei-doudeji (2012) مورد بررسی قرار گرفت. سپس هندسه ی زون گیرش و سهم رودخانه در تأمین دبی پمپاژ نسبت به پارامترهای کنترل کننده آن مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج آنالیزهای عددی نشان می دهد که با کاهش فاصله بین چاه و رودخانه، دبی ورودی به چاه در سفره های آزاد بصورت خطی و در سفره های تحت فشار بصورت تصاعدی افزایش می یابد. علاوه بر این، افزایش هدایت هیدرولیکی سفره و افزایش شیب جریان منطقه ای از سمت رودخانه به سفره باعث افزایش سهم رودخانه در تأمین دبی پمپاژ چاه های نزدیک به رودخانه می شود. با افزایش شیب جریان منطقه ای و هدایت هیدرولیکی آبخوان زون گیرش چاه پمپاژ عمیق تر می شود و از عرض آن کاسته می شود. در انتها رابطه ی منابع آب سطحی و زیرزمینی در دشت نجف آباد واقع در استان اصفهان به عنوان مطالعه موردی بررسی شده است.